Beste hobbyisten,

Nadat ik ong. 30 jaar ervaring en kennis had opgebouwd met jaarpendules leek het mij een uitdaging om een jaarpendule te maken die 2x zo groot zou zijn dan de standaard jaarpendule.

Na het verzamelen van het benodigde materiaal zoals hard messing en RVS zilverstaal en Thornton tandwiel/rondselfreesjes met moduul 0,3 en 0,5 ben ik er een paar jaar geleden aan begonnen.

Eerst een proefmodel gemaakt tussen 2 vierkante platines.Het berekenen en maken van de tandwielen en rondsels waren niet het grootste probleem,wel het ankerrad en anker.Degenen die weleens met een standaard jaarpendule bezig zijn geweest om het anker en ankerrad goed op elkaar in te laten werken weten waar ik het over heb.Die instellingen zijn zeer kritisch.Zelfs het uittekenen op papier met gradenboog en passer geeft al een onnauwkeurigheid.Beter zou zijn geweest een ontwerp via de computer,maar die ervaring had ik niet.De tanden van het ankerrad staan onder een hoek van 12 graden en zijn met een zaagfrees ingefreesd.In eerste instantie lukte het niet om één en ander op elkaar goed in te stellen.Na nog eens een berekening te hebben uitgevoerd en opnieuw een anker met ankerrad gemaakt te hebben lukte het uiteindelijk wel en dan heb ik het over een verschil van 0,5mm groter in diameter van het ankerrad en 0,2mm verschil in afstand van de ankerbekken.Na enig geëxperimenteer met de torsieveer kwam ik uit op 0,108 mm.De veertrommel is 70 mm in diameter geworden en bezit een krachtige veer van 38 mm breed.Ondanks de kracht van de veer en goed gepolijste tapeinden van de assen en lagering in bronzen busjes liep het uurwerk slechts 14 dagen bij geheel opgewonden veer,en dat is niet de bedoeling van een jaarpendule.Als iets 2x zo groot wordt,wordt het oppervlak 4x zo groot en ook het gewicht.De wrijving in de tapgaten was dusdanig dat ik te weinig kracht op het ankerrad overhield.Uiteindelijk gekozen voor miniatuur kogellagertjes en dat bleek de oplossing te zijn.De klok loopt nu vanaf januari met ong.3/4 opwinding.

Het basis model van de voor-en achterplatine is gebaseerd op een ontwerp van Gustav Becker uit 1906 en verder heb ik daar een eigen interpretatie aan gegeven.

Peter Tilkema van “klokhus.nl” heeft aangeboden om de foto's van de “Mega jaarpendule” op zijn website op te nemen.Tevens vindt u op die site heel veel andere informatie op klokkengebied.

Zie volgende link:

http://www.klokhus.nl/Nieuw_%20klok_ontwerp.htm

Ton